ລັດຖະມົນຕີລາວຢືນຢັນວ່າການເຈລະຈາລະຫວ່າງຄະນະຜູ້ຕາງໜ້າຂອງລັດຖະບານລາວກັບລັດຖະບານຈີນກ່ຽວກັບເງິນທຶນກູ້ຢືມສໍາລັບໂຄງການກໍ່ສ້າງທາງລົດໄຟຄວາມໄວສູງໃນລາວຍັງຄົງສືບຕໍ່ຢູ່ເລື້ອຍມາ. ທ່ານສົມມາດ ພົນເສນາ ລັດຖະມົນຕີວ່າການກະຊວງໂຍທາທິການ ແລະຂົນສົ່ງໄດ້ຖະແຫຼງຢືນຢັນເມື່ອບໍ່ດົນມານີ້ວ່າການເຈລະຈາເພື່ອຕົກລົງໃນລາຍລະອຽດ ກ່ຽວກັບການກູ້ຢືມເງິນທຶນສໍາລັບນໍາໃຊ້ໃນການກໍ່ສ້າງທາງລົດໄຟຄວາມໄວສູງໃນລາວ ທີ່ເປັນການເຈລະຈາຮ່ວມກັນລະຫວ່າງຄະນະຜູ້ຕາງໜ້າຂອງລັດຖະບານລາວກັບຈີນນັ້ນ ຍັງຄົງສືບຕໍ່ຢູ່ເລື້ອຍມາ.
ທັງນີ້ ເຖິງແມ່ນວ່າລັດຖະມົນຕີຂອງລາວຈະບໍ່ໄດ້ຖະແຫຼງລາຍລະອຽດວ່າການເຈລະຈາລະຫວ່າງສອງຝ່າຍທີ່ຜ່ານມານັ້ນ ໄດ້ໃຫ້ຄວາມສໍາຄັນໃນດ້ານໃດກໍຕາມ ແຕ່ກໍເປັນ ທີ່ຮັບຮູ້ກັນໂດຍທົ່ວໄປແລ້ວວ່າ ປະເດັນທີ່ມີຄວາມສໍາຄັນທີ່ສຸດກໍຄືການ ກໍານົດເງື່ອນໄຂຕ່າງໆ ສໍາລັບໃຫ້ລັດຖະບານລາວປະຕິບັດຕາມແລະເພື່ອເປັນການຮັບປະກັນວ່າທາງການລາວຈະມີເງິນສໍາລັບຊໍາລະຄືນໜີ້ເງິນກູ້ພ້ອມດອກເບ້ຍ ຢ່າງຄົບຖ້ວນ.
ທ່ານສົມມາດ ພົນເສນາ, ລັດຖະມົນຕີ ກະຊວງໂຍທາທິການແລະຂົນສົ່ງ ແຕ່ຢ່າງໃດກໍຕາມ ທ່ານສົມມາດ ກໍບໍ່ສາມາດກໍານົດໄດ້ວ່າການເຈລະຈາລະຫວ່າງທາງການລາວ-ຈີນຈະໄດ້ຂໍ້ສະລຸບແລະຕົກລົງຮ່ວມກັນໄດ້ຢ່າງເປັນທາງການເມື່ອໃດແທ້ ຫາກແຕ່ເຊື່ອໝັ້ນວ່າທາງການທັງສອງຝ່າຍຈະສາມາດຕົກລົງກັນໄດ້ໃນທີ່ສຸດ ເພາະທີ່ຜ່ານມານັ້ນ ທາງການທັງສອງຝ່າຍທີ່ໄດ້ຈັດທໍາບົດວິພາກ ເສດຖະກິດຂອງໂຄງການສໍາເລັດສົມບູນແລ້ວ ດັ່ງທີ່ທ່ານສົມມາດໄດ້ໃຫ້ການຢືນຢັນວ່າ:
ພວກເຮົາກະໄດ້ສໍາເລັດໃນຂັ້ນພື້ນຖານການສ້າງບົດວິພາກເສດຖະກິດ-ເທັກນິກ ໃນເສັ້ນທາງດັ່ງກ່າວ ດຽວນີ້ລັດຖະບານສອງປະເທດ ພາກສ່ວນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງກໍ ພວມດໍາເນີນການເຈລະຈາເພື່ອເຮັດໃຫ້ສາມາດລົງມືກໍ່ສ້າງຕໍ່ໄປ.” ຖ້າຫາກອິງຕາມບົດລາຍງານທີ່ທ່ານສົສະຫວາດ ເລ່ງສະຫວັດ ຮອງນາຍົກລັດຖະມົນຕີຜູ້ຊີ້ນໍາວຽກງານດ້ານເສດຖະກິດຂອງຄະນະລັດຖະບານລາວ ໄດ້ຖະແຫຼງຕໍ່ກອງປະຊຸມສະໄໝວິສາມັນຂອງສະພາແຫ່ງຊາດລາວເມື່ອວັນທີ 16 ຕຸ ລາ 2012 ທີ່ຜ່ານມານັ້ນ ກໍຈະໄດ້ວ່າທາງການລາວຈະກູ້ຢືມເງິນທຶນສໍາລັບໃຊ້ ຈ່າຍໃນໂຄງການທັງ 100% ຈາກທາງການຈີນ ໂດຍລັດຖະບານຈີນຈະບໍ່ຮ່ວມ ລົງທຶນໃນໂຄງການດ້ວຍແຕ່ຢ່າງໃດ.
ເພາະວ່າຫຼັງຈາກທີ່ທາງການຈີນໄດ້ທໍາການສຶກສາຄວາມເປັນໄປໄດ້ແລະອອກແບບການກໍ່ສ້າງທາງລົດໄຟດັ່ງກ່າວສໍາເລັດແລ້ວນັ້ນພົບວ່າຈະຕ້ອງໃຊ້ເວລາເຖິງ 38 ປີ ຈຶ່ງຈະໄດ້ທຶນຄືນດ້ວຍເຫດນີ້ ຈຶ່ງບໍ່ມີບໍລິສັດຈີນລາຍໃດທີ່ສົນໃຈຈະຮ່ວມ ລົງທຶນກັບທາງການລາວໃນໂຄງການດັ່ງກ່າວນີ້. ຫາກແຕ່ວ່າທາງການຈີນກໍໄດ້ສະເໜີຕໍ່ທາງການລາວວ່າມີທາງເລືອກຢູ່ທາງນຶ່ງ ຖ້າຫາກວ່າທາງການລາວຍັງຕ້ອງການທີ່ຈະ ລົງທຶນກໍ່ສ້າງທາງລົດໄຟຄວາມໄວສູງ ໃນລາວຕໍ່ໄປ ຊຶ່ງກໍຄືການກູ້ຢືມເງິນທຶນຈາກທະນາຄານເພື່ອການສົ່ງອອກແລະນໍາເຂົ້າຂອງຈີນທີ່ສາມາດຕອບສະໜອງການກູ້ຢືມໄດ້ທັງ 100% ເຕັມ. ທັງນີ້ໂດຍມີເງື່ອນໄຂ ທີ່ລັດຖະບານລາວຈະຕ້ອງປະຕິບັດຕາມຢ່າງເຄ່ງຄັດກໍຄື ສ້າງຕັ້ງບໍລິສັດຂຶ້ນມາບໍລິຫານໂຄງການແລະມີສະຖານະເປັນລູກໜີ້ຂອງທະນາຄານຈີນ ໂດຍທີ່ລັດຖະບານລາວຈະຕ້ອງຄໍ້າປະກັນເງິນກູ້ທັງ 100% ພ້ອມດອບ ເບ້ຍໃນອັດຕາ 2% ຕໍ່ປີເປັນເວລາ 30 ປີ ແລະການຄໍ້າປະກັນເງິນກູ້ຢືມດັ່ງກ່າວນີ້ ກໍຍັງລວມໄປເຖິງລາຍຮັບແລະຊັບສິນທັງໝົດໃນໂຄງການ ຕະຫຼອດຈົນການທີ່ ລັດຖະບານລາວຍັງຈະຕ້ອງຄໍ້າປະກັນດ້ວຍລາຍຮັບຈາກບໍ່ແຮ່ 2 ແຫ່ງທີ່ເປັນການ ລົງທຶນຂອງຈີນຢູ່ໃນລາວອີກດ້ວຍ ຊຶ່ງໃນຂະນະນີ້ກໍຄືເໝືອງແຮ່ຄໍາແລະທອງແດງ ຢູ່ເຊໂປນກັບເໝືອງແຮ່ບ໊ອກໄຊ້ຢູ່ແຂວງຈໍາປາສົກນັ້ນເອງ. ໂຄງການກໍ່ສ້າງທາງລົດໄຟຄວາມໄວສູງໃນລາວຈະມີລະຍະທາງຍາວທັງໝົດ 415.68ກິໂລແມັດ ແລະລາງລົດໄຟກວ້າງ 1.435 ແມັດ ໂດຍຈະຕ້ອງໃຊ້ເງິນ ທຶນສູງເຖິງ 44,250 ລ້ານຢວນ ຫຼືປະມານ 7,000 ລ້ານໂດລ່າ ເນື່ອງຈາກພື້ນທີ່ ກໍ່ສ້າງສ່ວນໃຫຍ່ເປັນເຂດພູດອຍແລະແມ່ນໍ້າລໍາເຊ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ຕ້ອງກໍ່ສ້າງຂົວເຖິງ 154 ແຫ່ງ ແລະຕ້ອງເຈາະອຸໂມງອີກເຖິງ 76 ແຫ່ງ ຊຶ່ງກໍຄິດເປັນລະຍະທາງ ລວມກັນຍາວກວ່າ 262 ກິໂລແມັດ ຫຼືຄິດເປັນ 63% ຂອງລະຍະທາງທັງໝົດ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ຕ້ອງໃຊ້ເງິນທຶນຫຼາຍກວ່າໂຄງການທົ່ວໄປນັ້ນເອງ.
