ໂຄງການກໍ່ສ້າງເສັ້ນທາງລົດໄຟຄວາມໄວສູງ ລາວ-ຈີນ; ໂຄງການກໍ່ສ້າງທາງລົດໄຟສະຫວັນນະເຂດ- ລາວບາວ ແລະ ໂຄງການກໍ່ສ້າງເຂື່ອນໄຟຟ້ານ້ຳຕົກ ຢູ່ແຂວງໄຊຍະບູລີ ແມ່ນໂຄງການຂະໜາດໃຫຍ່ ທີ່ບໍ່ເຄີຍມີມາກ່ອນ ພ້ອມກັນນັ້ນ, ກໍ່ເປັນໂຄງການທີ່ສັງຄົມໃຫ້ຄວາມສົນໃຈຫຼາຍ ໂດຍສະເພາະ ດ້ານເຕັກນິກ ແລະ ທຶນຮອນໃນການກໍ່ສ້າງ.
ໂຄງການກໍ່ສ້າງເສັ້ນທາງລົດໄຟ ແຕ່ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນຫາຄຸນໝິງ ສປ ຈີນ ແມ່ນປະຕິບັດຕາມແຜນຍຸດທະສາດຂອງພັກ ແລະ ລັດຖະບານ ເພື່ອຫັນປະເທດພວກເຮົາ ຈາກບ່ອນທີ່ເປັນປະເທດ ບໍ່ມີຊາຍແດນຕິດກັບທະເລ ໃຫ້ກາຍເປັນປະເທດເຊື່ອມຈອດ ກັບບັນດາປະເທດໃກ້ຄຽງ ແລະ ເປັນໂຄງການ ທີ່ມີຄວາມຄິດລິເລີ່ມ ມາແຕ່ປີ 2001; ໂຄງການນີ້ ບັນດາປະເທດອາຊຽນໄດ້ປຶກສາຫາລືກ່ຽວກັບການສ້າງທາງລົດໄຟເຊື່ອມຕໍ່ອາຊຽນ ສປ ຈີນ ໂດຍເລີ່ມຈາກປະເທດສິງກະໂປ ຜ່ານມາເລເຊຍ ແລະ ໄທ ໄປຫາຄຸນໝິງ ແລະ ຜ່ານ 3 ທິດຄື:
1. ທິດຕາເວັນອອກຜ່ານກຳປູເຈຍ ເຂົ້າໄປນະຄອນໂຮ່ຈິມິງ , ຂຶ້ນໄປຄຸນໝິງ , ມີຄວາມຍາວ 5.200 ກມ;
2. ທິດຕາເວັນຕົກແຍກຈາກປະເທດໄທ ຕໍ່ໃສ່ມຽນມາ , ເຂົ້າຫາຄຸນໝິງ , ມີຄວາມຍາວ 4.800 ກມ
3. ເລີ່ມຈາກສິງກະໂປ ຜ່ານມາເລເຊຍ , ຜ່ານບາງກອກ ປະເທດໄທ ແລະ ຜ່ານນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ຂຶ້ນຫາຄຸນ ໝິງ , ມີຄວາມຍາວ 3.640 ກມ; ຖືວ່າສັ້ນກວ່າໝູ່. ສະນັ້ນ, ລັດຖະບານລາວ ຈຶ່ງໄດ້ສະເໜີຕໍ່ລັດຖະບານ ສປ ຈີນ ໃນການສ້າງເສັ້ນທາງລົດໄຟ ເພື່ອເຊື່ອມຕໍ່ ລາວ-ຈີນ ໃນເງື່ອນໄຂ ທ່ີສອງປະເທດ ເປັນຄູ່ຮ່ວມຍຸດທະສາດຮອບ ດ້ານ ; ໃນທີ່ສຸດ ລັດຖະບານທັງສອງຝ່າຍ ກໍ່ໄດ້ເຊັນບົດບັນທຶກຄວາມເຂົ້າໃຈ ກ່ຽວກັບໂຄງການດັ່ງກ່າວ ໃນວັນທີ 7 ເມສາ 2010 ໂດຍໄດ້ກຳນົດເອົາຈຸດຊາຍແດນ ບໍ່ຫານ-ບໍ່ເຕັນ ເຂົ້າຫານະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ແລະ ໃນວັນທີ 4/10/2010 ລັດຖະບານທັງສອງຝ່າຍ ໄດ້ເຊັນບົດບັນທຶກຮ່ວມກັນ ກ່ຽວກັບມາດຖານເຕັກນິກ ແລະ ເງື່ອນໄຂ ການລົງທຶນໃນເບື້ອງຕົ້ນ ແມ່ນຮູບແບບການລົງທຶນຮ່ວມກັນ (MOM) ໂດຍຜ່ານຈີນຖືຫຸ້ນ 70% ຝ່າຍລາວ 30% ຈາກນັ້ນກໍ່ໄດ້ດຳເນີນການສຳຫຼວດ ແລະ ກຳນົດເວລາການກໍ່ສ້າງ ຄາດວ່າ ຈະໃຫ້ສຳເລັດໃນປີ 2015 ; ຜ່ານການຄົ້ນຄວ້າວິໄຈເງື່ອນໄຂທາງດ້ານການລົງທຶນ ແລະ ການບໍລິຫານຄຸ້ມຄອງ ໂດຍຜ່ານບົດວິພາກເສດຖະກິດ-ເຕັກ ນິກ ຂອງໂຄງການ , ຝ່າຍຈີນໄດ້ສະເໜີ ແລະ ສະໜັບສະໜູນໃຫ້ຝ່າຍລາວພິຈາລະນາທາງເລືອກທີ່ມີຄວາມສາ ມາດເປັນໄປໄດ້ຄື: ຮູບແບບການລົງທຶນເອງ ແລະ ການຄຸ້ມຄອງຂອງຝ່າຍລາວ 100% ໂດຍຝ່າຍຈີນຈະສະໜອງ ເງິນກູ້ແບບພິເສດໃຫ້ແກ່ຝ່າຍລາວ; ຜ່ານການຄົ້ນຄວ້າຄຳສະເໜີຂອງຝ່າຍຈີນ ເຫັນວ່າມີເຫດຜົນ, ດັ່ງນັ້ນ ລັດຖະ ບານ ຈິ່ງໄດ້ສະເໜີໃຫ້ສະພາແຫ່ງຊາດຄົ້ນຄວ້າ ແລະ ຕົກລົງຮັບຮອງເອົາໂຄງການດັ່ງກ່າວ ໃນກອງປະຊຸມສະໄໝ ສາມັນຂອງສະພາແຫ່ງຊາດຊຸດທີ VII ໃນວັນທີ 18 ຕຸລາ 2012.
ໂຄງການກໍ່ສ້າງທາງລົດໄຟຄວາມໄວສູງ ລາວ – ຈີນ ທີ່ກຳລັງຈະເກີດຂຶ້ນ ອີງໃສ່ສະພາບຄວາມເປັນຈິງ ຈຶ່ງໄດ້ກຳນົດຄວາມໄວ 160 ກມ/ຊມ ແລະ ຈະນຳໃຊ້ທຶນເຂົ້າໃນການກໍ່ສ້າງທັງໝົດ ປະມານ 6 ,7 ຕື້ໂດລາສະຫະລັດ; ໂຄງການດັ່ງກ່າວຈະເລີ່ມລົງມືກໍ່ສ້າງ ໃນປີ 2013 ແລະ ສຳເລັດໃນປີ 2018 , ມີຄວາມຍາວທັງໝົດ 417,68 ກມ, ຄວາມກວ້າງຂອງລາງ 4,35 ມ , ເຈາະອູບມົງ 76 ແຫ່ງ , ກໍ່ສ້າງຂົວ 154 ແຫ່ງ , ຄວາມຍາວທັງໝົດຂອງຂົວແລະ ອູບມົງ ກວມ 62 ,98% ຂອງໄລຍະທາງທັງໝົດ 31 ແຫ່ງ ແຕ່ຈະເປີດບໍລິການໃນໄລຍະຕົ້ນ 20 ແຫ່ງ , ສ່ວນເຫຼືອນັ້ນ ແມ່ນນຳໃຊ້ໃນໄລຍະກາງ ແລະ ໄລຍະຍາວ, ຈະສ້າງສະຖານີໃຫຍ່ຢູ່ 7 ແຫ່ງຄື: ແຂວງຫຼວງນ້ຳທາ , ອຸດົມໄຊ ,ຫຼວງພະບາງ , ວັງວຽງ , ໂພນໂຮງ ແລະ ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ 2 ສະຖານີ.
ເສັ້ນທາງລົດໄຟຈະຜ່ານ 5 ແຂວງຄື: ຫຼວງນ້ຳທາ , ອຸດົມໄຊ , ຫຼວງພະບາງ, ວຽງຈັນ ແລະ ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ.
ອີງຕາມການປະເມີນຍອດລາຍຮັບ ຈາກການຂົນສົ່ງທາງລົດໄຟດັ່ງກ່າວ ຈະຂາດທຶນໃນໄລຍະ 2 ປີທຳອິດ , ຮອດປີທີ 3 ຈະເລີ່ມມີກຳໄລປະມານ 71,37 ລ້ານໂດລ້າສະຫະລັດ ແລະ ເພີ່ມຂຶ້ນໃນແຕ່ລະປີ, ຮອດປີທີ 25 ຈະມີກຳໄລສຸດທີ 4,66 ຕື້ໂດລາສະຫະລັດ ແລະ ຮອດປີທີ 50ຈະມີກຳໄລສຸດທິ 14,74 ຕື້ໂດລາສະຫະລັດ , ຖ້າບວກກັບລາຍຮັບຈາກການບໍລິການຕ່າງໆທີ່ປີ່ນອ້ອມ ໂຄງການ ຄາດວ່າ ຮອດປີທີ 50 ບໍລິສັດລົດໄຟລາວ ຈະມີຍອດລາຍຮັບສຸດທິສູງເຖິງ 16,39 ຕື້ໂດລາສະຫະລັດ , ໃນນີ້ ລັດຖະບານ ຈະມີລາຍຮັບຈາກພາສີ – ອາກອນ ແລະ ຄ່າທຳນຽມຕ່າງໆ 6,37ຕື້ໂດລາສະຫະລັດ.
ພ້ອມດຽວກັນນີ້ ລັດຖະບານ ຍັງໄດ້ເຊັນສັນຍາກັບບໍລິສັດ ໄຈແອ້ນ ຄອນໂຊລິເດັດ ປະເທດມາເລເຊຍ ກ່ຽວ ກັບໂຄງການກໍ່ສ້າງທາງລົດໄຟ ສະຫວັນນະເຂດ – ລາວບາວ ( ຊາຍແດນລາວ – ຫວຽດນາມ) ມີຄວາມຍາວ 220 ກມ, ງົບປະມານການລົງທຶນ 5 ຕື້ໂດລາສະຫະລັດ, ຄວາມໄວ 120 ກມ/ຊມ, ກຳນົດເວລາການກໍ່ສ້າງ 4 ປີ ແລະ ຈະເລີ່ມລົງມືກໍ່ສ້າງໃນຕົ້ນປີ 2013 ເຊັ່ນດຽວກັນ.
ສຳລັບໂຄງການກໍ່ສ້າງເຂື່ອນໄຟຟ້ານ້ຳຕົກ ຢູ່ແຂວງໄຊຍະບູລີ ແມ່ນໂຄງການໃຫຍ່ ຈະດຳເນີນການກໍ່ສ້າງຢູ່ແມ່ນ້ຳຂອງ ຕັ້ງຢູ່ບ້ານຫ້ວຍຊຸຍ, ເມືອງໄຊຍະບູລີ ຫ່າງຈາກເທດສະບານຂອງໄຊຍະບູລີ ປະມານ 30 ກມ ແລະ ຫ່າງຈາກປາກແມ່ນ້ຳຂອງປະມານ 1.930 ກມ.
ໂຄງການໄຟຟ້ານ້ຳຕົກໄຊຍະບູລີ ແມ່ນມີການອອກແບບທີ່ມີຄວາມແຕກຕ່າງ ກັບເຂື່ອນໄຟຟ້າແຫ່ງອື່ນໆ , ເປັນເຂື່ອນນ້ຳໄຫຼແບບບໍ່ມີອ່າງ ແລະ ໄດ້ຮັບການສຶກສາອອກແບບຫຼາຍຫລົບຫຼາຍຕ່າວ ຈາກ 2 ບໍລິສັດທີ່ມີຊື່ສຽງ ດ້ານການກໍ່ສ້າງເຂື່ອນໄຟຟ້າສາກົນ ເພື່ອຮັບປະກັນຜົນກະທົບດ້ານຕ່າງໆ ແລະ ປະຕິບັດຖືກຕ້ອງຕາມເງື່ອນໄຂສັນຍາແມ່ນ້ຳຂອງ ປີ 1995 , ຈົນມາຮອດ ວັນທີ 7 ພະຈິກ 2012 ຈຶ່ງສາມາດວາງສີລາລຶກ ແລະ ພ້ອມທີ່ຈະລົງມືກໍ່ສ້າງຢ່າງເປັນທາງການ.
ເຂື່ອນໄຟຟ້ານ້ຳຕົກ ໄຊຍະບູລີ ເປັນເຂື່ອນສາມາດເດີນເຮືອໄດ້ຢ່າງປົກກະຕິ, ມີທາງຂຶ້ນ-ລົງ ຂອງປາ , ການລະບາຍດິນ – ຫີນ ຜ່ານເຂື່ອນໄດ້ປົກກະຕິ ແລະ ການໄຫຼຂອງນ້ຳ ຄືທຳມະຊາດເດີມ; ມູນຄ່າການກໍ່ສ້າງທັງໝົດ ປະມານ 3,5 ຕື້ໂດລາສະຫະລັດ , ຄາດວ່າ ການກໍ່ສ້າງຈະສຳເລັດໃນປີ 2019 ; ພາຍຫຼັງກໍ່ສ້າງສຳເລັດ ເຂື່ອນໄຟ ຟ້າດັ່ງກ່າວ ຈະມີເຄື່ອງຜະລິດກະແສໄຟຟ້າ 8 ໜ່ວຍ ລວມກຳລັງຕິດຕັ້ງ 1. 285 ເມກາວັດ , ສະເລ່ຍປີໜຶ່ງ ສາ ມາດ ຜະລິດພະລັງງານໄຟຟ້າໄດ້ 7.406 ຈິກກະວັດໂມງ ( 7.406 GWh/ປີ ) ແລະ ຈະມີລາຍຮັບຈາກການຂະ ຫຍາຍພະລັງງານໄຟຟ້າພາຍໃນ ແລະ ສົ່ງອອກນອກປະເທດປະມານ 450 ລ້ານໂດລາສະຫະລັດຕໍ່/ປີ.
ນະໂຍບາຍທີ່ເຮັດໃຫ້ ສປປລ ເປັນປະເທດເຊື່ອມຈອດ ແລະເປັນປະເທດໝໍ້ໄຟແຫ່ງເອເຊັຽເປັນນະໂຍບາຍທີ່ດີເລີດ
ຖ້າຣັຖບານລາວມີການສຶກສາຄົ້ນຄ້ວາໃຫ້ຣະອຽດ.
